zondag 7 januari 2024

Ds Jan Schellingerhout

Weet u allemaal hartelijk welkom op deze eerste zondag van het nieuwe jaar om Gods dienstknecht te ontmoeten.

Bij de dienst van 7 januari in de Petruskapel
Het is de eerste zondag in het nieuwe jaar en die zondag kent vele tradities. Die van de drie koningen bijvoorbeeld, waarvan de gedenkdag 6 januari is. Of de lezing gaat over de vlucht naar Egypte, of de lofzang van Zacharias. Maar in de meeste gevallen staat het begin van Jezus’ publieke optreden centraal. Zoals de bruiloft te Kana of het verhaal van de 12-jarige Jezus in de tempel. Wij lezen vanochtend Marcus 1, 9-13 over de doop van Jezus en de
verzoekingen in de woestijn die daarop volgen.
Het is Johannes de Doper die als een heraut voor de Here Jezus uitgaat. Zoals in Jesaja beschreven staat. Hij roept de mensen op tot bekering om vergeving te kunnen krijgen van hun zonden. En hij doopt ze. Door onderdompeling in de Jordaan. Op de grens van de woestijn die daar ook ligt, aan de ‘overkant’. Van heinde en verre komen de mensen naar hem toe, zo staat er. Het zijn barre tijden. Het land is bezet en het volk zucht onder zware lasten, en het moet dulden dat de Romeinse aquila, de adelaar, de tempel siert. En zoals zo vaak in barre tijden doemt dan de vraag op of ze hun God niet teveel links hebben laten liggen. Omdat ze druk waren met hun leven, met overleven. Druk met sociale contacten. Druk met de nieuwe cultuur en decadentie die de Romeinen ook meebrachten. Altijd uitdagend, in welke tijd je ook leeft. Maar het leven is zwaar geworden en dan reflecteert Gods volk op de grond van
haar bestaan. Het samengaan en samenleven met hun God. Die ze verwaarloosd hebben. En de onderdrukking zien ze dan als straf voor de zonde. Zo gaat dat, ook nu vaak nog.
Dat God niet straft, dat de ellende vooral ook een gevolg is van het eigen gedrag, dat realiseerde men zich toen net zomin als vandaag de dag. Want de wereld mag verloren zijn in schuld, het is niet zoals de Here God dat gewild en zich voorgesteld had.
Ze trekken naar de woestijn, waar Johannes de Doper zich ophoudt. Het staat symbool voor de desolate toestand waarin het volk zich bevindt. Woestijn, midbar, staat voor ruig en verlaten gebied, waar vrijwel niets groeit, waar water en voedsel zeldzaam zijn. Het is ook de tohoe van de chaos, de toestand die ontstaat door de woeste ledigheid van Gods afwezigheid.
Het is de plaats waar mensen teruggeworpen worden op de kernvragen van het menselijk bestaan. Waar ze geteisterd worden door twijfel, angst en onzekerheid. Waar de zoektocht naar de eigen identiteit en bezinning een aanvang kunnen nemen.
En dan is daar ineens een man, uit het gehucht Nazareth. Zoon van God, maar er is nog geen mens die Hem kent. Geduldig staat Hij in de rij, net als alle andere mensen. Wachtend op zijn beurt. Een mens temidden van medemensen. Een mens zoals wij, helemaal. Maar waarom laat Hij zich dopen? Tot bekering en vergeving der zonden nog wel. Hij is toch mens geworden zoals wij, uitgenomen de zonde? Dat is ook zo, want Jezus wordt gedoopt zonder meer. Niet tot inkeer en vergeving. Lees de tekst er maar op na. In het gebaar doet Hij zoals alle mensen doen. Vanaf het begin staat Hij naast ons en niet boven ons. Maar wanneer de hemel dan openbreekt blijkt zijn bijzondere afkomst. De Geest daalt als een duif vanuit de hemel neer en God roept:
Jij bent mijn geliefde Zoon, in jou heb ik welbehagen. Het eerste deel van Gods genadewerk aan ons mensen staat op het punt te beginnen. De verlossing van de zonden.
U allen een gezegend en vreugdevol 2024 toegebeden.
H.I. Ambacht, 05-01-2024 ds. J.W. Schellingerhout